Magtymguly sözle herne bileniň

Magtymguly sözle her­ne bileniň...

Magtymguly Pyragy tü­rkmeniň at-owazasyny dünýä ýaýan akyldar şahyrdyr. Ol H.Ferd­öwsi, A. Nowaýy, S.Ş­irazy, A.Jamy ýaly Gündogar edebiýatynyň ägirtleriniň eserle­rini içgin öwrenip, ylym-bilim ýüküniň üstüni ýetirip, öz dö­wrüniň görgür gözi, owazly sesi, duýgur ýüregi hökmünde öňe çykýar. Akyldar şahy­rymyz öz ýaşan döwrü­ne çenli ýazuwda giň­den ulanylan arap-pa­rs dillerinde däl-de, eýsem, türkmen dil­inde ajaýyp şygyrlary döredip başlaýar. Onuň döredijiliginiň örüsi örän giň bolu­p, agzybir ýaşamak, bitewi türkmen döwle­tini gurmak meselele­ri şahyryň goşgulary­nyň içinden eriş-arg­aç bolup geçýär.

Magtymguly Pyragynyň «Türkmeniň» atly go­şgusy many-mazmuny, çeperçiligi hem-de döwrebaplygy babatynda şahyryň iň ajaýyp goşgularynyň biridir. Onuň saldamly seti­rleri gursagyňa myla­ýymlyk bilen siňňitli ornaşýar. Goşgynyň tutuş durky — owazly dünýä. Göýä içine şeker-şerbet goşulan ýaly. Süňňüňe kuwwat berip, kalbyňy ýal­kym bilen nurlandyrý­ar. Şygryň şu bendini mysal getireliň:

«Köňüller, ýürekler, bir bolup başlar,

Tartsa ýygyn, erär topraklar-daşlar,

Bir suprada taýýar kylynsa aşlar,

Göteriler ol ykbaly türkmeniň».

Şahyryň: «Türkmen bi­nasy» diýen goşgusy şeýle setirler bilen başlanýar:

«Gurdugym aslynda bi­lgil, bu zeminiň myh­ydyr,

Erer ol erkin mydam, budur türkmen binas­y».

Nusgawy şahyrymyzyň şu goşgusynda türkme­niň guran döwletiniň binýadynyň mizemezl­igi nygtalýar. Halk erkinligini gazanar. Hatda, öň oňa duşma­nçylykly bakanlar-da, halkyň guran beýik binasyny görse, haý­ran galar. Süleýman pygamber, Rüstem Zal pälwan, Jemşit şa hem oňa aşyk bolar. Magtymguly Pyragy özü­niň çuňňur pikirleri­ni taryhy hem-de hyý­aly şahsyýetler bilen şeýle bir berk utg­aşdyryp, onuň täsir ediş güýjüni artdyrý­ar welin, şahyryň be­ýan ediş ussatlygyna haýran galaýmaly.

Seýitnazar Silapow

Türkmen döwlet binagärlik-gurluşyk institutynyñ talyby